پرسیس مگ Persis mag

پژوهشی جدید روی دوقلوها نشان داده که تغییر در فعالیت ژنی سلول‌های ایمنی ممکن است به شناسایی افراد مبتلا یا مستعد ابتلا به اسکلروز چندگانه یا ام‌اس کمک کند.

دانشمندان می‌گویند در پژوهشی جدید ویژگی‌های ژنتیکی را کشف کرده‌اند که ممکن است ابتلا به بیماری اسکلروز چندگانه (ام‌اس) را مدت‌ها پیش از بروز علائم نشان دهد.

به نوشته لایو ساینس، ام‌اس یک بیماری خودایمنی است که سبب التهاب در مغز و نخاع می‌شود. این التهاب به غشای میلین‌ــ پوششی که از سلول‌های عصبی محافظت می‌کند‌ــ آسیب می‌زند و به بروز علائمی مانند درد، خستگی، بی‌حسی یا ضعف، و همین‌طور مشکلات بینایی یا حرکتی منجر می‌شود.

افراد مبتلا به ام‌اس سطح بالایی از سلول‌های ایمنی موسوم به لنفوسیت تی کشنده (cytotoxic T cells) دارند که معمولا سلول‌های سرطانی و سلول‌های آلوده به میکروب را می‌کشند. اما در بیماری ام‌اس، این سلول‌ها در مناطقی که آسیب مشهود به میلین وارد شده است تجمع می‌کنند، هرچند تا امروز نقش این سلول‌ها در بیماری ام‌اس تا حد زیادی معما باقی مانده بود.

در پژوهشی که به‌تازگی در نشریه ایمنی‌شناسی علوم (Science Immunology) منتشر شده است، پژوهشگران سلول‌های تی ۱۲ جفت دوقلوی همسان را بررسی کردند. در هر جفت، یکی از دوقلوها به ام‌اس مبتلا بود. در دوقلوها، وقتی یک قل مبتلا به ام‌اس باشد، احتمال ابتلا در دیگری حدود ۱ به ۴ است. بنابراین، سلول‌های تی قل دوم اطلاعاتی در مورد سیستم ایمنی فردی ارائه می‌دهد که احتمالا در نهایت به ام‌اس مبتلا خواهد شد.

گروهی از دانشمندان به تازگی توانسته‌اند راهی برای دور زدن «سد خونی مغزی» و رساندن داروها به‌طور مستقیم به مغز پیدا کنند.

«سد خونی مغزی» از مغز محافظت می‌کند و آن را از گردش عمومی خون جدا می‌کند. این محدودۀ جداکننده، از ورود مولکول‌های سمی به سیستم عصبی مرکزی جلوگیری می‌کند اما همزمان مانع ورود داروهای خاصی که در درمان بیماری‌های عصبی مفید هستند نیز می‌شود. 

در توضیح بیشتر این پدیده و مشکلی که وجود داشت باید گفت که: مغز از چندین میلیارد نورون تشکیل شده است. این سلول‌های آسیب‌پذیر و ضروری برای عملکرد صحیح بدن، به لطف مننژ (سامانه‌ای متشکل از چند غشاء که دستگاه عصبی مرکزی را در بر می‌گیرد) و حفره مغزی، از محیطی محافظتی بهره می‌برند. 

«سد خونی مغزی» یک مرز شیمیایی و ساختاری است که مغز را از بقیه بدن جدا می‌کند، عناصری را که می‌توانند وارد محفظه مغزی شوند، کنترل می‌کند و نقش فیلتر کننده‌ای را برای جلوگیری از ورود مولکول‌های سمی به مغز بازی می‌کند. بنابراین همزمان از ورود برخی از داروها نیز جلوگیری می‌کند که یک مانع مهم برای مدیریت بیماری‌های عصبی است.

اما محققان دانشگاه ییل در ایالات متحده به این موضوع پرداختند و توانستند مکانیسمی را توسعه دهند که اجازه می‌دهد «سد خونی مغزی» برای «چند ساعت» در زمانی که از قبل انتخاب شده، باز شود تا امکان تجویز دارو در مغز فراهم شود.

نتیجه پژوهش گروهی از دانشمندان آمریکایی نشان می‌دهد که بیماری «ام اس» به احتمال بسیار زیاد به دلیل ابتلا به ویروس اپشتین–بار بروز می‌کند.

تحقیق پژوهشگران در دانشگاه هاروارد در این باره  در نشریه علمی و معتبر «ساینس» (Science) منتشر شد. این برای اولین بار است که عاملی برای ابتلا به بیماری «ام اس» شناسایی می‌شود. بیماری «ام اس» به دنبال اخلال در سیستم ایمنی بدن انسان بروز می‌کند و سیستم عصبی بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تشخیص ارتباط بین ویروس اپشتین–بار (Epstein–Barr) با ابتلا به «ام اس» می‌تواند نویدبخش کشف راه‌هایی برای درمان این بیماری در آینده باشد.تخمین زده می‌شود که حدود دو میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در سراسر جهان از بیماری «ام اس» رنج می‌برند.

نتیجه بررسی دانشمندان آمریکایی نشان می‌دهد که حدود ۹۵ درصد از مبتلایان به بیماری «ام اس» به ویروس اپشتین–بار مبتلا هستند. این ویروس می‌تواند منجر به ابتلا به بیماری‌های دیگر از جمله مونونوکلئوز عفونی یا تب غده‌دار نیز بشود.