«هورمون استرس» یا «کورتیزول» در بدن افراد مبتلا به افسردگی بالاتر است که میتواند باعث تجمع چربی در ناحیه شکم شود
عوامل مختلفی بر چاقی و افزایش وزن تاثیر میگذارند که پرخوری و کمتحرکی از جمله دلایل رایج به شمار میروند. با این حال برخی بیماریها، مشکلات جسمی و روحی و مصرف بعضی داروها هم میتواند باعث افزایش وزن شود.
کمکاری تیروئید
اگر غده تیروئید، غدهای کوچک و پروانهای شکل در گردن، نتواند بهانداره کافی هورمون تولید کند، ممکن است شروع به افزایش وزن کنید. کمکاری تیروئید همچنین میتواند نازک شدن موها، خشکی پوست، احساس سرما، خستگی، یبوست و حتی افسردگی به دنبال داشته باشد.
یک آزمایش خون ساده میتواند مشخص کند آیا سطح این هورمون پایین است یا خیر و در صورت لزوم میتوان زیرنظر پزشک دارو مصرف کرد.
افسردگی
افزایش وزن و چاقی میتوانند از عوارض فیزیکی یک اختلال یا مشکل خاص باشند. مثلا افرادی که به اختلال خلقی مبتلا هستند، معمولا سطوح بالاتری کورتیزول یا «هورمون استرس» دارند که میتواند باعث تجمع چربی در اطراف شکم شود. برخی هم به دلیل افسردگی، توانایی غذا خوردن به شکل درست یا ورزش کردن را ندارند و به این دلیل وزن اضافه میکنند. از طرفی برخی داروهای ضد افسردگی هم باعث چاقی میشوند.
بیخوابی
چربی بدن افرادی که کمتر از شش ساعت خواب در شب میخوابند، معمولا بیشتر است. حدود هشت ساعت خواب، مقدار مناسبی است که میتواند به حفظ وزن کمک کند. کمبود خواب میتواند باعث شود که بدن شما هورمونهای کورتیزول و انسولین بیشازحد تولید کند که منجر به افزایش وزن میشود.
کمبود خواب همچنین میتواند هورمونهایی را که پیام گرسنگی را ارسال میکنند، مختل کند و باعث شود به غذاهای چرب و شیرین بیشتر تمایل داشته باشید.
یائسگی
کاهش سطح هورمون استروژن در دوران یائسگی میتواند باعث تجمع بیشتر چربی در ناحیه شکم شود اما کم شدن این هورمون تنها عامل نیست.
علائم دیگری مانند گرگرفتگی، مشکلات خواب و نوسانهای خلقی ناشی از یائسگی هم ممکن است مانع از خوردن غذاهای سالم و ورزش شوند. مثلا اگر خوابتان کافی نباشد و بیحوصله و کسل باشید، ممکن است به جای تهیه یک وعده غذایی مغذی، به سراغ شکلات بروید. پزشک شما میتواند روشهایی برای کمک به کنترل علائم پیشنهاد دهد.
بیماری کوشینگ
کوشینگ یک اختلال هورمونی نادر در انسان و سایر حیوانات است که به دلیل افزایش بیش از حد ترشح هورمون کورتیزول طی مدتزمان طولانی ایجاد میشود.
کورتیزول معمولا به حفظ فشار خون و سطح قند خون در محدوده سالم کمک میکند اما زمانی که غدد فوقکلیوی بیش از حد این هورمون را تولید کنند، میتواند باعث شود بدن در ناحیه شکم و قسمت پایین گردن چربی اضافه کند. همچنین ممکن است بیشتر دچار کبودی شوید و احساس کنید دستها و پاهایتان ضعیفتر و لاغرتر شدهاند، صورتتان گردتر شده و خطوط دراز بنفش بزرگی روی بدنتان ظاهر شدهاند.
متخصصان برای درمان این بیماری معمولا سراغ جراحی، شیمیدرمانی، پرتو درمانی یا داروهای کاهش سطح کورتیزول میروند.